نگاه بلومبرگ ؛ رمز احیای سریع نفت ایران
امتیاز:
نفتون- گروه بین الملل/ صادرات نفت ایران پا در مسیری صعودی گذاشته و با کنار زدن موانع ناشی از تحریم‌های غرب علیه کشورمان به راه خود ادامه می‌دهد به‌گونه‌ای که به گفته وزیر نفت میزان تولید نفت در حال حاضر با یک میلیون بشکه افزایش در مدت بعد از تحریم به میزان پیش از تحریم‌های غرب رسیده است. این موضوع در حوزه صادرات نفت خام نیز صادق است به‌طوری‌که طبق آخرین اظهار نظر وزیر نفت ایران میزان صادرات نفت کشورمان در حال حاضر به 2 میلیون بشکه رسیده که دو برابر ارقام زمان تحریم‌ها است. در این بین روز گذشته بلومبرگ در گزارشی به بررسی روند رو به رشد تولید نفت ایران پرداخت و با اذعان به اینکه میزان تولید نفت ایران بعد از تحریم‌ها افزایش یافته اعلام کرد ایران توانسته میزان تولید خود را به‌جای یک دوره یک ساله در مدتی 3 ماهه به ارقام پیشین بازگرداند.
به گفته خبرگزاری بلومبرگ شرایط کنونی ایران بیشتر به تحقق وعده‌های دولتمردان ایرانی نزدیک است تا به تحلیل‌های بد‌بینانه برخی تحلیلگران نفتی. این به آن معنا است که تحلیلگران و حتی برخی منابع نفتی اعلام می‌کنند ایران بیش از 7/ 3 میلیون بشکه نتوانسته تولید خود را افزایش دهد اما ظواهر امر و تحرکات ناشی از ذخیره‌سازی نفت در دوره مذاکرات هسته‌ای و انتقال نفت و از طرفی اشتهای زیاد مشتریان سنتی ایران به خرید نفت بیشتر همگی نشان می‌دهند ایران توانسته به سرعت سطح تولید خود را افزایش دهد و در این مسیر چالش جدی برای آن وجود نداشته است. این در حالی است که پیش از این تحلیلگران با ذکر موانعی همچون چاه‌های قدیمی و فرسوده، توان پایین بازاریابی، نبود مشتری و رکود در خرید نفت معتقد بودند ایران نمی‌تواند تولید خود را طبق برنامه پیش ببرد. بلافاصله پس از لغو تحریم‌ها همانطور که مهندس زنگنه بارها اعلام کرده بود تولید نفت ایران در حدود 500 هزار بشکه در روز افزایش یافت و این مقدار در حال حاضر به یک میلیون بشکه در روز رسیده است. در گزارش اوایل این ماه بلومبرگ آمده است که صادرات نفت کشورمان از اوایل ماه آوریل تاکنون به بیش از 2 میلون بشکه در روز رسیده است و شاهد این مدعا را می‌توان رد‌یابی و ثبت مقدار صادرات کشتی‌های ایرانی در حال بارگزاری در پایانه‌های صادراتی دانست.
ایران تا پیش از برگزاری نشست دوحه به صراحت اعلام کرده است که حتی با توافق کشورهای عضو و غیرعضو اوپک حاضر نیست از تولید خود صرفنظر کند با این حال عربستان برای آنکه مسوولیت کاهش بهای نفت را به گردن ایران بیندازد فشارهای خود برای حضور ایران در نشست دوحه را افزایش داد که البته این سیاست نتوانست مانع از اثرگذاری دو محرک قوی‌تر یعنی اعتصاب نفتی در کویت و آمارهای ذخیره‌سازی نفت آمریکا شود. بلومبرگ در این گزارش اضافه می‌کند که عرضه نفت ایران در اوپک تا پیش از تحریم‌ها یعنی تا پیش از سال 2012 بین 3.7 تا 3.8 میلیون بشکه در روز بوده است و این مساله حکایت از آن دارد که میزان نفت تولیدی ایران در حال حاضر با نقطه پیک ظرفیت تولید نفت در زمان پیش از تحریم‌ها مقایسه می‌شود. آمارهای معتبر اعم از اوپک یا منابع ثانویه نشان می‌دهند ایران پیش از تحریم‌ها روزانه 7/ 3 میلیون بشکه تولید می‌کرده که با شروع تحریم‌ها صادرات در حدود یک میلیون بشکه به‌صورت فوری کاهش یافتند.
بنا بر گزارش بلومبرگ ایران در دوره تحریم‌ها هرچند سعی کرد اثرگذاری تحریم بر صنعت نفت خود را انکار کند با این حال به تدریج آثار این تحریم بر صنعت نفت آشکار شد که به کاهش شدید رشد اقتصادی و منفی شدن تغییرات تولید داخل منجر شد. در این بین در فاصله یک سال گذشته برای رفع تحریم‌های غرب علیه ایران کشورمان به تدریج به ذخیره‌سازی نفت روی تانکرهای خود بر روی آب اقدام کرد که این اقدام البته از سوی وزیر نفت و مسوولان تایید نشد. با این حال توان ذخیره‌سازی نفت توسط ایران نیز پایین است و آنطور که کارشناسان نفتی می‌گویند ایران همواره از ظرفیت مناسب برای ذخیره‌سازی طولانی مدت نفت خام برخوردار نیست بنابراین باید بازار را به سرعت در دست بگیرد. ایران در حال حاضر اعلام کرده که در حدود 4 میلیون بشکه در روز نفت تولید می‌کند که بنابر اذعان بلومبرگ این رقم نشان می‌دهد مسیری را که باید صنعت نفت ایران در یک سال طی می‌کرد در حدود 3 ماه طی کرده است.
بلومبرگ در این رابطه با طرح این سوال که بازی عربستان با توجه به اینکه تا ماه ژوئن ایران قطعا تولید خود را به ارقام قبل از تحریم‌ها رسانده چیست می‌گوید: این موضوع عربستان را بر سر یک دو راهی قرار می‌دهد. یا ایران می‌پذیرد که تولید خود را پا به پای سایر اعضای اوپک کاهش دهد که در این صورت عربستان مجبور به کاهش تولید خود شده، اما ایران را نیز با خود همراه کرده است یا اینکه ایران از پذیرش این موضوع سر باز می‌زند که در نتیجه قیمت نفت بعد از ماه ژوئن می‌تواند روندی نزولی را بار دیگر از سر بگیرد. در این بین تحلیلگران نفتی دنیا معتقدند عربستان به پایین ماندن قیمت‌های نفت مشتاق‌تر است تا از دست دادن مشتریان خود به نفع ایران بنابراین در تلاش است ایران را متوقف سازد نه اینکه بازار نفت را به تعادل برساند.
گزارش به قلم عارفه مشایخی
منبع: روزنامه دنیای اقتصاد - مورخ 6 اردیبهشت